Ozgroj mi sie ziemio - Festiwal Muzyka nad Zdrojami już w niedzielę

Już w najbliższa niedzielę w Dworku Gościnnym w Szczawnicy odbędzie się koncert finałowy Festiwalu Muzyka nad Zdrojami. Na scenie wystąpią: Katarzyna Wiwer – sopran, The Time Quartet w składzie: Maksymilian Grzesiak – skrzypce I, Katarzyna Grzesiak – skrzypce II, Bartłomiej Szymborski – altówka, Marta Ziarko – wiolonczela. Gościnnie wystąpi Andrzej Dziedzina Wiwer.

Będzie to ostatnie wydarzenie, koncert finałowy trwającego piętnaście lat festiwalu w Szczawnicy.
 
Koncert zatytułowany „Ozgroj mi sie ziemio” zawiera pieśni Wacława Geigera (1907-1988), kompozytora o niezwykle ciekawej biografii, pochodzącego z Krakowa, ale kojarzonego z Zakopanem. Te niemal zupełnie nieznane pieśni, napisane do wierszy w gwarze podhalańskiej, zabrzmią w nowej, interesującej szacie, w aranżacji na głos i kwartet smyczkowy, a ich dopełnieniem będą utwory instrumentalne tego świetnego, lecz nieco już zapomnianego kompozytora.  Barw przygotowanemu na koncert finałowy festiwalu Muzyka nad Zdrojami programowi przydadzą również wiersze w gwarze szczawnickiej napisane i przedstawione przez wspaniałego poetę ludowego ze Szczawnicy Andrzeja Dziedzinę Wiwra.
 
Wacław Geiger (1907-1988) urodził się w Krakowie, w czasie I wojny światowej mieszkał w Zakopanem, a potem studiował w Instytucie Muzycznym w Krakowie oraz konserwatorium krakowskiego Towarzystwa Muzycznego.  Po II wojnie był pierwszym kierownikiem muzycznym rozgłośni Polskiego Radia w Krakowie, a później także prowadził orkiestrę symfoniczną w Częstochowie, orkiestrę operetki w Warszawie, Lublinie i orkiestrę w Białymstoku, aż powrócił do Zakopanego, gdzie był animatorem życia muzycznego (m. in. był założycielem Towarzystwa Muzycznego im. Karola Szymanowskiego) i nauczycielem śpiewu, wiele też komponował, szczególnie do tekstów poetyckich w gwarze podhalańskiej. Właśnie te pieśni są głównym punktem niniejszego koncertu. Pisane są do poetyckich tekstów autorstwa Jana Mazura, Hanki Nowobielskiej, Anieli Gut-Stapińskiej oraz Tadeusza Staicha. Pieśni napisane są w oryginale na fortepian, a idea ich wykonania z kwartetem smyczkowym zrodziła się po koncertowym wykonaniu kilku z nich, gdzie muzyka w aranżacji na kwartet smyczkowy zespołu The Time Quartet zabrzmiała wyjątkowo plastycznie i wspaniale komponowała się z głosem. W takim opracowaniu szczególnie pięknie brzmią fragmenty wykorzystujące motywy góralskie, które jak wiadomo nieodłącznie związane są z dźwiękiem instrumentów smyczkowych. Koncert jest zupełnie nowym spojrzeniem na te piękne i oryginalne pieśni, umożliwiającym ich powrót na estradę koncertową w nowej szacie brzmieniowej. Program prezentuje ciekawy przykład asymilacji elementów kultury góralskiej w sztuce wysokiej, reprezentując równocześnie ważny wycinek historii pieśni polskiej.
Program koncertowy Wacław Geiger „Ozgroj mi sie ziemio” – pieśni do wierszy góralskich & muzyka kameralna zawiera również nieznane utwory kameralne Wacława Geigera, które zostały odtworzone oraz zaaranżowane na kwartet smyczkowy na podstawie rękopisów znajdujących się w prywatnym archiwum córki kompozytora Joanny Geiger, przekazanym do Biblioteki Narodowej w Warszawie. Spośród nich w programie znalazły się cztery utwory: Parafraza kołysanki góralskiej z wariacjami, Żal ze szczęściem, Szczęście oraz Valse Triste.
 
Wykonawcy:
Katarzyna Wiwer, śpiewaczka i propagatorka kultury, tłumaczka książki „Historia śpiewu”, pedagog śpiewu, jest absolwentką wydziału wokalno-aktorskiego Akademii Muzycznej w Krakowie. Prowadzi niezwykle aktywną działalność koncertową, w której poczesne miejsce zajmuje muzyka dawna od średniowiecza po barok, ale także pieśń z różnych epok i miejsc pochodzenia. Oprócz standardowego repertuaru pieśni Schuberta, Chopina, Szymanowskiego, czy Rodriga, eksploruje również mniej znany repertuar odkrywając zapomniane perły – pieśni Ogińskiego, kompozytorów młodopolskich, jak Wertheim, Raczyński, czy Gablenz, pieśni Wacława Geigera, aranżacje pieśni szkockich, aż po utwory pisane specjalnie dla niej. W swoim portfolio posiada wiele autorskich recitali i programów koncertowych, których temat spaja sztukę słowa i muzyki w intrygującą całość. W programach tych śpiewaczka współpracuje ze znakomitymi muzykami kameralistami, jak Andrzej Zawisza, Irena Davidson, Agnieszka Kaczmarek-Bialic, Henryk Kasperczak, Marek Szlezer, czy Michał Rot. Ma na swoim koncie wiele prawykonań, zarówno utworów nowych, jak i pierwszych, czasem po setkach lat, współczesnych wykonań utworów z dziedziny muzyki dawnej (m.in. archiwalia jasnogórskie, podolinieckie, staniąteckie i inne). Współpracuje również z wieloma zespołami m.in: Donne Armoniche, Lute Duo, Flores Rosarum, Polską Orkiestrą XVIII wieku, The Time Quartet, Celtic Triangle, Capella Cracoviensis, Tatrzańską Orkiestrą Klimatyczną, Ars Antiqua Austria. Śpiewaczka koncertowała na licznych festiwalach m.in.: Muzyka w starym Krakowie, Banchetto Musicale w Wilnie, Salezjańskie Lato w Przemyślu, Kolory Polski, Perła Baroku w Kobyłce, Festiwal Muzyki Polskiej w Krakowie, Dni Bachowskie w Krakowie, Festiwal Bachowski w Świdnicy, Barok na Spiszu, „Fide et Amore” w Żorach, Festiwal Muzyki Organowej w Leżajsku, Muzyka nad Zdrojami w Szczawnicy, Barok na Spiszu, Kromer Biecz Festival, Festiwal muzyki jednogłosowej w Płocku, Chanterelle Festiwal, Cithara Sanctorum Silesia, Wawel o zmierzchu oraz Wieczorach Wawelskich i koncertach na Zamku Królewskim w Warszawie. W 2021 roku ukazała się na rynku polskim znakomita książka Johna Pottera i Neila Sorrella „Historia śpiewu” w jej przekładzie (wydawnictwo Astraia, Kraków).
 
Kwartet smyczkowy The Time Quartet jest to jeden z najciekawszych polskich zespołów kameralnych łączących brzmienia klasyczne z jazzem i rozrywką. W ciągu kilkunastu lat pracy artystycznej kwartet współpracował z wieloma znakomitymi zespołami i artystami: Andrzej Jagodziński Trio, Michał Tokaj, Grażyna Auguścik, Henryk Miśkiewicz, Maciej „Trifonidis” Bielawski, Agnieszka Wilczyńska – z którą nagrali płytę „Tutaj mieszkam” (płyta ta w 2016 r. otrzymała nagrodę Fryderyka za fonograficzny debiut roku jazz), Mietek Szcześniak – w ramach trasy koncertowej z programem „Nierówni” razem z Marcinem Pospieszalskim, Krzysztofem Herdzinem i Paulinho Garcia oraz Bartosz Gliniak – którego muzykę do filmów regularnie nagrywają. Są założycielami i tworzą podstawę studyjnej orkiestry Melanidis Orchestra, z którą nagrali muzykę do 7 polskich i zagranicznych filmów. Uczestniczyli w polskich i międzynarodowych festiwalach m.in. w XXXI Silesian Jazz Meeting w Rybniku, XXIII Jazz Standard’s Festival w Siedlcach, Festiwalu „Dwa Brzegi” w Kazimierzu, Festiwalu Wojciecha Młynarskiego w Sopocie, Festiwalu 3 Oktawy w Ełku, IX Festiwalu Przyjemności Muzycznych w Ostrzycach, XXI Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Chrześcijańskiej Gospel w Gniewie. Kwartet wykonał ponad kilkaset koncertów w kraju i za granicą dla takich instytucji jak: Filharmonia Narodowa w Warszawie, Filharmonia Kaszubska, Filharmonia Podkarpacka, RMF Classic, Polska Akademia Nauk, Bemowskie Centrum Kultury, Dom Kultury Kadr, Bielskie Centrum Kultury w Bielsko Białej, Staromiejski Dom Kultury, PROM Kultury Saska Kępa, Bielański Ośrodek Kultury, Ratusz Bemowo, Centralna Biblioteka Rolnicza, Teatr Polonia, Teatr Żydowski, Teatr Szekspirowski w Gdańsku, Galeria Katarzyny Napiórkowskiej, Galeria Porczyńskich, Pałac Belwederski, Łazienki Królewskie w Warszawie, PKN Orlen, J.A. Szałas, Hansgrohe, Bayer Polska sp. z o.o., Vattenfal Heat Poland, ABB, Unipress, Hotel Intercontinental, Hotel Radison, Hotel Mariott i wielu innych. Muzycy The Time Quartet współpracują także z Orkiestrą Sinfonia Iuventus, Zespołem Tango Fuerte, Zespołem Hashtag Ensemble, World Orchestra Grzecha Piotrowskiego oraz 3275 kg Orchestra.
 
Andrzej Dziedzina Wiwer pochodzi ze starego rodu góralskiego legitymującego się przydomkiem Wiwer, który poeta przyjął jako swój pseudonim literacki. Z rodzinnego domu wyniósł gwarę pienińską oraz zamiłowanie do śpiewu i tańca góralskiego oraz sztuki ludowej. Od 1966 r. jest członkiem Zespołu Regionalnego im. Jana Malinowskiego oraz instruktorem Dziecięcego Zespołu Regionalnego. W sztukach ludowych wystawianych przez zespół m.in. w „Weselu góralskim” grał rolę pana młodego, a potem rolę starosty. Jest autorem opracowania „Strój ludowy Górali Szczawnickich” i współautorem opracowania „Tańce górali pienińskich”. Bierze udział w wielu projektach realizowanych na pograniczu polsko-słowackim mających na celu zachowanie dla potomnych starych pieśni polanowych, pasterskich i weselnych Górali Szczawnickich i Rusinów Szlachtowskich, utrwalenie ich na płytach CD i DVD. Ale to w jego życiu pierwsze miejsce odgrywa poezja. Wiersze układa w każdej wolnej chwili, tematy czerpie z obserwacji życia codziennego, przyrody, wiary, z góralskich przyśpiewek i zwyczajów, jak sam mówi „ z byle cego”. Potrafi napisać wiersz na każdą okoliczność. W jego dorobku jest przeszło 4500 wierszy, wszystkie pisane gwarą. Wydał kilka tomików wierszy: „Dróga Krzyzowo” (1997), „Cyś ty ?” (2006), „Wypominki” (2009), „Moja wiara” (2012), „Świadkowie. Od Wawelu w Beskidy, Pieniny, Spisz i na Orawę” – rzecz o zamkach, świadkach dawnych wieków (2016 r.), „Maluwone kwiotki” (2020) . Mowa przodków jest dla niego znakiem tożsamości. Żeby ratować dla potomnych określenia gwarowe, spisał słownik gwary szczawnickiej zatytułowany „Wyłónacka” (2013 r.).  Za swoją działalność poeta został odznaczony kilkunastoma odznaczeniami zarówno państwowymi, jak i resortowymi, m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (2004), odznaką honorową Zasłużony dla Kultury Polskiej, Zasłużony dla miasta Szczawnica (2010), Złotym Góralskim Piórem (2011), Perłą Pienin (2017), Krzyżem Małopolski (2019) oraz Nagrodą imienia Oskara Kolberga (2021)

Więcej o festiwalu znajdą Państwo na stronie Fundacji: https://kulturalnyszlak.pl/muzyka-nad-zdrojami/
 
Organizator: Fundacja Kulturalny Szlak
Partnerzy: Województwo Małopolskie, Powiat Nowotarski, Miasto i Gmina Szczawnica, Centrum Kultury, Sportu i Promocji w Szczawnicy, Grupa Thermaleo & Uzdrowisko Szczawnica, Oficyna Astraia, Budowlani Spa.